Door: Margo Jungerius

In februari 2020 kregen we de opdracht van de Hogeschool Utrecht om een theaterstuk te maken rondom het thema ; armoede. De vraag vanuit hen was helder; “Wij willen in dit theaterstuk de studenten laten zien hoe complex en soms verborgen armoede in de samenleving is”.

Het werd voor ons een ervaring om nooit te vergeten. Zo werd dit project niet enkel voor de studenten een leermoment maar ook voor BO!NK Theater. Er is door middel van arts based research met cast en crew onderzocht wat armoede inhoudt. Deze manier van onderzoeken zorgt voor betekenisvol leren.

Voor de BOINK Theateracademie is dit de kern van onze activiteiten; betekenisvol leren, samen verhalen ophalen, onderzoeken en reflecteren. Het liefst over onbekende, ingewikkelde thema’s zodat kinderen daar vanuit eigen ervaring een perspectief aan te kunnen geven. Dan is er sprake van betekenisvolle ervaringen die verder gaan dan de muren van een klaslokaal.

Wat maakt dit project dan zo betekenisvol?

Het is makkelijk om te denken dat dit komt doordat de kinderen het leuk vinden om te acteren en daardoor betrokken zijn. Ik denk dat het veel verder gaat dan dit. Als ik kijk naar het project ‘Verborgen Armoede’ dan merk ik dat er een gezamenlijkheid heerst om een mooi product te maken. Ze werken samen met volwassenen en ervaren een gezonde druk van verantwoordelijkheid naar het eindproduct toe.

Maar hoe bereiken we dat?

Ik neem je mee in de stappen die wij hebben gezet in dit project.

Stap 1: De acteurs hebben een eerste verkenning met het thema gedaan door een woordveld te maken, filosofische gesprekken te voeren met elkaar en stellingen te bespreken.

Bij alles wat wij ondernemen is gelijkwaardigheid met het kind cruciaal. We zijn niet bang om onderwerpen aan te snijden die gevoelig liggen. Als we zeggen dat we een gesprek voeren met een kind dan luisteren we, wat soms betekent dat wij ons eigen oordeel even moeten onderdrukken. Toch zit er meer in dan enkel input van een kind vragen….

Stap 2: De acteurs gingen vervolgens het verhaal en ervaringen van anderen ophalen. Op de vloer speelden zij rollenspellen met elkaar. Er werd geëxperimenteerd met gedichten, beweging en muziek om diverse perspectieven te geven aan emotie.

Een acteur moet ook afstand leren nemen van een rol en door afstand te nemen leren de kinderen perspectieven te zien van een ander. Een waardevolle vaardigheid die je kan leren als er een mogelijkheid is om ermee te experimenteren. Vanuit het ik-perspectief ook kunnen kijken naar het perspectief van een ander.

Stap 3: Er kwam een extra verdieping in door naar documentaires te kijken, theorieën  te lezen en afsluitend naar het eindproduct toe werken.

De kinderen vormen een belangrijke schakel in het maakproces van het stuk. Zonder hun input komt er namelijk geen stuk. Dit is een groot verantwoordelijkheid want het betekent dat kinderen zelfonderzoek moeten voeren naar het onderwerp, geïnspireerd raken en daarmee hun blikveld te verbreden.

Door deze manier van werken krijgen de jonge acteurs perspectieven en konden zij betekenis geven aan het thema Verborgen Armoede.

Zou het niet betekenisvol zijn om een soortgelijke project met studenten, jongeren én kinderen samen te kunnen doen? Als jij je dit nu ook afvraagt, laten we dan contact met elkaar opnemen! Wij gaan graag het experiment aan om met elkaar te leren door middel van arts based research.